Projektowanie herbów, herb dla gminy, miasta, powiatu, oraz inne symbole samorządowe

Serwis heraldyczny
Kamila Wójcikowskiego i Roberta Fidury

Projekt herbu, flagi i banneru gminy Chorzele

Zestaw nowych symboli samorządowych Chorzel

13 kwietnia 2012 nasze projekty herbu, flagi i banneru gminy Chorzele uzyskały pozytywną opinię Komisji Heraldycznej przy MAiC. Jest to drugi z naszych projektów, jaki uzyskał pozytywną opinię Komisji.

Herb Chorzel przedstawia w polu srebrnym drzewo zielone o trzech korzeniach i dwóch konarach, z których prawy dodatkowo rozgałęziony na dwa, naktórego szczycie owoc karczocha zielony; na lewo od pnia róg myśliwski czarny z okuciami, ustnikiem i wylotem złotymi, na opak w skos.

Herb ten jest herbem historycznym, nasza rola ograniczyła się do nadania mu prawidłowej postaci, zgodnej z przekazami historycznymi oraz zaleceniami Komisji Heraldycznej.

Opracowując flagę mogliśmy przemycić do symboli miejskich nową symbolikę, czego nie dało się zrobić w przypadku herbu. Srebrna woda u dołu flagi ma symbolizować rzekę Orzyc, nad którą położone jest miasto i która stanowił przez długi czas granicę między zaborem rosyjskim i Niemcami. Być może właśnie granicę na rzece miał symbolizować herb z tarczą i rybami proponowany dla miasta w czasach rosyjskich.

Projekty wykonane dla Chorzel są dla nas wyjątkowe, jako pierwsze projekty wykonane w oparciu o historyczne pieczęcie, oraz pierwsze projekty wykonane dla miasta.

Pieczęć Chorzel, przyłożona w 1553

Miasto Chorzele posiada herb przynajmniej od 1553, kiedy to przyłożono pierwszą znaną pieczęć miejską. Nie jest zatem wykluczone, że otrzymało go królewskim nadaniem w momencie otrzymania praw miejskich, tzn. w 1542. Herb jest bardzo nietypowy, niesymetryczny i przedstawia w polu srebrnym drzewo zielone o trzech korzeniach i dwóch konarach, z których prawy dodatkowo rozgałęziony na dwa, naktórego szczycie owoc karczocha zielony; na lewo od pnia róg myśliwski czarny z okuciami, ustnikiem i wylotem złotymi, na opak w skos.

Skąd wziął się taki dziwny herb? Otóż istnieje przypuszczenie, że karczoch, jako symbol płodności, został zapożyczony od królowej Bony. Warzywo to widniało na rewersie okolicznościowych medali królowej. Nie byłby to pierwszy przypadek, w którym królowa użyczyła związanej z sobą symboliki nowemu miastu. Np. miasto Bar, obecnie na Ukrainie, otrzymało prawa miejskie mniej więcej w podobnym okresie, zaś w herbie miało mieć monogram Bony. Róg myśliwski dodany do drzewa z karczochem miał zapewne oznaczać obfitość zwierzyny w okolicznych lasach.

Wzór herbu miasta do 2012

Herb Chorzel był używany przynajmniej do czasów rozbiorów. Pod zaborem rosyjskim planowano zmienić herb na przedstawiający tarczę między dwiema rybami, ale herb taki nie przyjął się. W okresie międzywojennym i po wojnie, znakomity polski heraldyk Marian Gumowski nie tylko przywrócił pamięć o pierwotnym herbie miasta, ale też zaproponował jego barwy. Drzewo miało być zielone, róg czarny ze złotymi okuciami, pole srebrne. Niestety prace Gumowskiego i jego następców zostały zignorowane przez władze miasta i w latach 90 przyjęto opracowany włąsnym sumptem herb o nieprawidłowych barwach i niestarannym rysunku.

W ostatnich latach podejmowano nieśmiałe próby poprawienia herbu. W 2011 skontaktowaliśmy się z władzami miasta i zaproponowaliśmy poprawienie herbu oraz opracowanie dodatkowej symboliki. Opracowaliśmy nowy wzór herbu, opierając się na najstarszej pieczęci oraz propozycjach Gumowskiego, opracowaliśmy też flagę i baner.

Zobacz też: artykuł na Wikipedii